Senat przyjął projekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, który ma na celu zabezpieczenie interesów współwłaścicieli nieruchomości podlegających egzekucji, którzy nie są dłużnikami, ale korzystają z nieruchomości w celach mieszkaniowych.
Projekt przygotowany przez senacką komisję ustawodawczą zyskał poparcie 91 senatorów. Obecne przepisy przewidują prawo przejęcia nieruchomości na własność przez współwłaściciela tylko w niektórych przypadkach, głównie gdy nieruchomość jest częścią gospodarstwa rolnego. Nowe przepisy mają na celu rozszerzenie tych praw, aby chronić współwłaścicieli, którzy nie są dłużnikami, ale korzystają z nieruchomości.
Jednym z głównych założeń projektu jest prawo współwłaściciela, który nie jest dłużnikiem, do przejęcia nieruchomości na własność do trzeciego dnia przed licytacją, w cenie nie niższej niż suma oszacowania. Jeżeli uprawnionych do przejęcia jest kilku współwłaścicieli, pierwszeństwo przysługuje temu, któremu przysługuje większy udział we współwłasności nieruchomości. W przypadku równych udziałów, o pierwszeństwie przejęcia nieruchomości decyduje sąd.
Projekt przewiduje również prawo przejęcia nieruchomości służącej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych na własność w cenie nie niższej od trzech czwartych sumy oszacowania, jeżeli na pierwszej licytacji nikt nie przystąpił do przetargu.
Wiceminister sprawiedliwości Marcin Warchoł przyznał, że za inicjatywą zmiany przepisów w tej kwestii „stoją zacne cele”, ale resort dostrzega także „zagrożenia i ryzyka z tym związane”. Według niego, prawo przejęcia przed licytacją może prowadzić do nadużyć na szkodę wierzycieli i może być wykorzystywane przez dłużników do obstrukcji postępowania jak i ochrony majątku.
Senator Lidia Staroń przypomniała jednak, że nowelizacja dotyczy tylko nieruchomości służących współwłaścicielowi do zabezpieczenia potrzeb mieszkaniowych, a nie „jakichkolwiek nieruchomości”. Projektu opracowany przez Senat trafi do dalszych prac w Sejmie.
„Nierzadkie są przypadki nabywania nieruchomości na licytacjach komorniczych przez osoby, które następnie w rozmaity sposób dręczą osoby pozostające w lokalu nabytym w drodze licytacji” – zauważono w uzasadnieniu projektu.
Licytacje komornicze nieruchomości są skomplikowanym procesem, który może prowadzić do wielu problemów dla współwłaścicieli, którzy nie są dłużnikami. Nowy projekt ustawy ma na celu zabezpieczenie ich praw i interesów, choć niektóre osoby, takie jak Wiceminister sprawiedliwości, wyrażają obawy o potencjalne nadużycia. Warto obserwować, jak ten projekt będzie ewoluować w kolejnych etapach legislacyjnych. Niezrozumienie idei licytacji przez ustawodawcę może doprowadzić do postawienia pracy komorników na głowie, oraz do pogorszenia sytuacji wierzycieli, a w dłuższej perspektywie również i dłużników.
