Podjęcie decyzji o kupnie czy zalesieniu swojej działki może przysparzać sporo problemów. Trzeba pamiętać jednak, że mimo bycia prawnym właścicielem lasu, nie mamy tak dużo swobody w rozporządzaniu nim. Czy jednak każdy fragment działki na którym są drzewa można nazwać lasem? I co mogę zrobić ze swoją nieruchomością, a co przekracza moje prawa?
Czym jest las?
Po pierwsze warto odpowiedzieć na pytanie czym jest las, gdyż nie zawsze musi to być tak oczywiste. W kategorii prawa jest to teren konkretnie zdefiniowany i opisany. Przyglądając się Ustawie o Lasach z 1991 r. dowiemy się, że za las uznany będzie teren o powierzchni minimum 0,1 ha i pokryty roślinnością leśną. Aby mieć pewność, czy dany obszar został uznany za las, najprościej zajrzeć do Ewidencji Gruntów i Budynków. Mając z niego wypis dla danej działki, mamy pewność co do aktualności danych dotyczących jej zagospodarowania – także w kierunku leśnym.
Obowiązki czy prawa?
Kolejnym aspektem, któremu warto się przyjrzeć są wszelkie ograniczenia, obowiązki i prawa jakie wiążą się z posiadaniem gruntów leśnych. Jako właściciel prywatnego lasu nie tylko nie możesz go zaniedbywać. Musisz także przestrzegać Uproszczonego Planu Urządzania Lasu uchwalonego dla twojej gminy lub na twój wniosek. To on określa, jak dużo drzew możesz wyciąć na swoim terenie oraz w jakiś sposób, należy przeprowadzać zabiegi pielęgnacyjne.
W tym pierwszym przypadku musisz wiedzieć, że każdorazowa wycinka drzew musi zostać zgłoszona do starosty oraz leśnictwa, bez względu, czy pozyskujesz drewno na własny użytek czy chcesz je sprzedać. Jeśli las leży na obszarze chronionym, dochodzą dodatkowe ograniczenia czy obowiązki, którym trzeba sprostać. Także przy kupnie i sprzedaży działki mamy do czynienia z haczykiem – Lasy Państwowe mogą tutaj skorzystać z prawa pierwokupu. Dzięki temu mogą nabyć nieruchomość leśną lub przeznaczoną pod zalesienie, która wystawiona jest na sprzedaż.
W praktyce rzadko leśniczy korzystają z takiej możliwości, ale wciąż muszą dowiedzieć się o każdej wstępnie zawieranej transakcji. Posiadając kawałek lasu pamiętaj, że inni mogą na niego wejść – nieoznaczony teren nie będzie się niczym wyróżniał od lasu państwowego. Ustawa o Lasach daje prawo oznaczenia swojej nieruchomości, jako teren prywatny i ogrodzenia go. Tylko w taki sposób będziesz mieć pewność, że niepożądani goście będą mieć świadomość o wejściu na czyjś las.
Co zrobić z działką zadrzewioną?
Czasem okazuje się, że kupiliśmy działkę, która nie jest zadrzewiona, ale w Planie Miejscowym wyznaczona jest pod zalesienie. Albo sami chcielibyśmy utworzyć nowy kawałek lasu na naszych gruntach rolnych, gdy posiadamy mało przydatne gleby. Zalesienie takich terenów może być całkiem opłacalne, gdyż na ten cel jesteśmy w stanie pozyskać dofinansowanie. Oczywiście trzeba spełnić pewne warunki – jednymi z nich jest powierzchnia gruntu – minimum 0,1 ha oraz 20 m szerokości, czy bycie rolnikiem lub jego współmałżonkiem. Dofinansowanie pokryje nie tylko koszty samego zalesienia, ale także poniesione straty w rolnictwie przez 12 lat.
W drastycznie odwrotnej sytuacji staniemy, gdy będziemy chcieli wyciąć całkowicie nasz las i przeznaczyć jego teren na inny cel. Wymaga to nie tylko odpowiednich zgód, po które trzeba się udać do Marszałka Województwa oraz Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, ale także poniesienia kosztów związanych z przedwczesnym wyrębem drzew. Ewentualne zabudowanie takiej działki wiąże się z pozyskaniem kilku dodatkowych dokumentów – choćby uzyskania warunków zabudowy czy wyrysu z Planu Miejscowego, który nie wyklucza zabudowy w tym miejscu.
Posiadanie działki leśnej niesie ze sobą liczne obowiązki i ograniczenia, którym trzeba sprostać. Jednak świadome podejście, przestrzeganie przepisów i zrozumienie wszystkich aspektów związanych z zarządzaniem lasem to klucz do podjęcia rozsądnej decyzji o byciu właścicielem swojego lasu.