Rząd zwiększa dopłaty do budowy mieszkań komunalnych. Część polityków chce przeznaczać na ten cel kwoty idące w miliardy złotych. Dyskusja nad tym pomysłem miałaby sens, gdyby nie to, że ponad połowa lokatorów takich mieszkań nie płaci czynszów, a ich zadłużenie jest gigantyczne. Problem ten nie dotyczy tylko osób w trudnej sytuacji finansowej, a gminy nie mają skutecznych narzędzi do windykacji.
Program Mieszkania Komunalne 2023 przewiduje bezzwrotne dopłaty wynoszące ponad 1,65 mld zł, które mają pokryć nawet 80 proc. kosztów budowy nowych obiektów lub remontów istniejących budynków. Niestety zadłużenie lokatorów mieszkań komunalnych to poważny problem. Według danych GUS z 2020 roku, zadłużonych wobec gminy było około 392 tys. mieszkań, a na jeden zadłużony lokal mieszkalny przypadało około 9800 zł zaległości.
Eksperci zwracają uwagę na fakt, że nie zawsze zaległości w opłatach wynikają z trudnej sytuacji finansowej lokatorów. Gminy mają jednak ograniczone możliwości odzyskiwania środków. Obecne przepisy prawa nie pozwalają na efektywną weryfikację sytuacji finansowej najemców, co utrudnia właściwą rotację i dochodzenie należności czynszowych.
Hanna Milewska-Wilk, analityk rynku najmu mieszkań z Instytutu Rozwoju Miast i Regionów, wskazuje, że dużym problemem jest społeczne przyzwolenie na niepłacenie czynszów w lokalach komunalnych. Procedury windykacji są trudne, a eksmisje wstrzymane. W związku z tym, długi sięgają kilku miliardów złotych i są praktycznie nieściągalne.
Andrzej Prajsnar, analityk rynku nieruchomości i ekspert portalu RynekPierwotny.pl, zastanawia się nad efektywnością przeznaczenia 100 mld zł na budowę kolejnych 300 tys. mieszkań komunalnych, skoro obecny system gminnego najmu jest wadliwy. Zmiany prawne mogą być kluczowe dla rozwiązania problemu zaległości czynszowych. Eksperci sugerują rewizję ustalania czynszów za mieszkania komunalne oraz wprowadzenie mechanizmów sprawdzania sytuacji finansowej najemców na bieżąco.
Budowa mieszkań komunalnych nie jest panaceum na wszystkie bolączki rynku mieszkaniowego. Mieszkania te trzeba utrzymywać, a gminy nie mają na to środków. Nie mogą też ich skutecznie odzyskiwać od nieuczciwych lokatorów.
Więcej: interia.pl
