Planujesz zakup mieszkania? Jeśli tak, powinieneś być świadomy najnowszych zmian w podatku od czynności cywilno-prawnych (PCC). Ministerstwo Rozwoju, pod kierownictwem Waldemara Budy, zapowiadało te zmiany od kilku miesięcy, a teraz wreszcie poznaliśmy konkretne zapisy. Zmiany dotyczą opodatkowania zakupów nieruchomości i mogą mieć istotne konsekwencje dla kupujących, w tym i dla inwestorów.

Zgodnie z nowymi zapisami, Ministerstwo Rozwoju wprowadza zmiany w podatku PCC od zakupu mieszkań. Pierwsza zmiana dotyczy podatku od szóstego mieszkania zakupionego w jednej inwestycji, który wyniesie 6%. Druga zmiana dotyczy zwolnienia z podatku dla osób kupujących swoje pierwsze mieszkanie. Obecnie, kupujący płacą 2% podatku od wartości mieszkania, ale jeśli jest to zakup na rynku pierwotnym, czyli od dewelopera, to podatku w ogóle nie ma.

Nowe przepisy przewidują, że w przypadku umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, pojawi się PCC, nawet jeśli sprzedaż będzie opodatkowana VAT. To oznacza, że deweloper doliczy VAT do ceny za mieszkanie, a nabywca i tak może być zmuszony aby zapłacić jeszcze PCC.

Zmiany w PCC mają wejść w życie od 1 stycznia 2024 r. W praktyce przepisy są skomplikowane i budzą wątpliwości. Mają też kilka luk, na które zwracają uwagę eksperci podatkowi.

Ale jak te zmiany wpłyną na rynek nieruchomości? Eksperci podatkowi zwracają uwagę, że nowe przepisy mogą prowadzić do podwójnego opodatkowania na rynku pierwotnym. To oznacza, że nabywca może zapłacić zarówno VAT, jak i PCC. W praktyce może to zniechęcić niektórych kupujących do zakupu nowych mieszkań, co z kolei może wpłynąć na popyt na rynku pierwotnym.

Ponadto, zmiana stawki podatku dla szóstego mieszkania zakupionego w jednej inwestycji może wpłynąć na strategie inwestycyjne funduszy nieruchomości i inwestorów indywidualnych. Wcześniej, niezależnie od liczby nieruchomości zakupionych w jednej inwestycji, stawka podatku była stała. Teraz, zwiększenie stawki podatku dla szóstego i każdego kolejnego mieszkania w jednej inwestycji może zniechęcić inwestorów do skupowania większej liczby mieszkań w jednym miejscu. Może to prowadzić do większej dywersyfikacji inwestycji i potencjalnie do zmian w dynamice rynku nieruchomości.

Z drugiej strony, nowe przepisy przewidują zwolnienie z podatku dla osób kupujących swoje pierwsze mieszkanie. To może zachęcić więcej osób do zakupu własnej nieruchomości, co z kolei może zwiększyć popyt na rynku nieruchomości. Niestety nowe przepisy są skomplikowane i mogą prowadzić do niejednoznaczności w ich interpretacji.

Do tej pory zasady rządzące PCC były jasne: kupujesz i nie ma VAT, więc płacisz 2%. Teraz część kupujących nie zapłaci ani VAT, ani PCC, a część z nich zapłaci zarówno VAT jak i PCC. Jak zwykle w przypadku podatków sporo będzie zależało od interpretacji przepisów przez lokalne Urzędu Skarbowe jak i zaangażowania podatników w tłumaczenie im przed sądami, że nie mają racji. Dla części nabywców zwolnionych z opłat może to być zmiana na lepsze, ale dla pozostałych… łatwiej już było.